Organiseer een kleurrijke brainstorm

Je hebt er vast weleens van gehoord: de “six thinking hats” van psycholoog Edward de Bono. Je gebruikt deze leuke methodiek met de 6 denkhoeden om deelnemers vanuit nieuwe gezichtspunten te laten kijken naar een vraagstuk. Zo leren zij flexibeler, bedachtzamer en origineler te zijn in hun patronen van redeneren. Het zal je niet alleen helpen om betere beslissingen te nemen. Bovendien maakt het je productiever, aldus de Bono. Hoe je dit toepast tijdens een vergadering of brainstorm? Wij leggen het in een aantal simpele stappen uit.


Wanneer gebruik je de denkhoeden?
We gebruiken deze werkvorm om vanuit verschillende perspectieven naar een probleem of vraagstelling te kijken. Deelnemers zijn vaak geneigd om een vraagstuk op één manier te benaderen. Met behulp van de denkhoeden stimuleer je hen om zich in een ander ‘denkkarakter’ in te leven en vanuit dit karakter te redeneren. De Bono heeft gekozen voor de hoed als metafoor voor het denken. De symbolische denkhoed zet je op je hoofd. Dat is tenslotte de plek waar ons denken plaatsvindt. Bij het opzetten van de denkhoed, kleurt het denken mee met de denkhoed. 

De insteek van de 6 denkhoeden is om teams te helpen om tot een goed doordachte besluitvorming te komen. Door bewust de verschillende denkkleuren te gebruiken, worden deelnemers gedwongen om vraagstukken vanuit diverse hoeken te bekijken. Je kunt het succesvol inzetten tijdens het brainstormen of bij het maken van beslissingen tijdens vergaderingen. Maar het werkt ook prima in het onderwijs of tijdens intervisie.

Psycholoog Edward de Bono bedacht overigens al in de jaren tachtig ‘lateral thinking’. Lees daar meer over in ons blog over outside the box denken.

De 6 invalshoeken
Iedere kleur hoed staat voor een manier hoe er tegen een vraag of situatie aangekeken wordt. De kleur van de denkhoed bepaalt dus het perspectief van waaruit je naar een vraagstuk kijkt. Het gaat om de manier van denken die je tijdelijk - als een rol -aanneemt. Dit zijn de zes kleuren en invalshoeken:
  • Wit (feitelijk): wat zijn de feiten en cijfers? Wat weten we? Kunnen we het onderzoeken? Kijkt vanuit objectieve informatie zonder interpretaties.
  • Blauw (beschouwend): Wat is de hoofdlijn? Waat gaat het om? Wat is het doel? Beschouwt de kwestie vanuit het proces, vraagt door, houdt het overzicht en vat samen. 
  • Groen (creatief): Welke alternatieve mogelijkheden zijn er? Reageert onderzoekend en zit vol met ideeën vanuit creativiteit en alternatieven. Denkt ‘out of the box’ 
  • Rood (emotioneel): Wat zegt je intuïtie? Wat is je gevoel? Spreekt het je aan? Reageert emotioneel en beschouwt kwesties vanuit de onderbuik.
  • Zwart (negatief): Wat zijn de risico’s? Waar zitten de zwakke plekken? Voorzichtig, oordelend, pessimistisch, problemen zien, advocaat van de duivel.
  • Geel (optimistisch): Welke voordelen zijn er? Hoe kunnen we het rechtvaardigen? Reageert optimistisch vanuit kansen en positiviteit.
Hoe vul je de werkvorm in?
  1. Verdeel vooraf de denkhoeden over de deelnemers. Zijn er meer deelnemers dan kleuren? Geef dan meerdere deelnemers dezelfde kleur. Zijn er minder deelnemers dan kleuren? Kies dan de meest relevante kleuren voor jouw sessie of geef meerdere kleuren per deelnemer mee. 
  2. Stuur iedere deelnemer voorafgaand aan de sessie een individueel bericht waarin je uitleg geeft over de gekozen karakterkleur. Vraag die deelnemer om alvast na te denken over het onderwerp van de sessie, vanuit hun karakterkleur. Het is handig als ze deze argumenten opschrijven bijvoorbeeld op de handige stapelgoed denkhoedkaartjes. Vraag ook om een voorwerp in de kleur van hun karakter klaar te leggen voor tijdens de sessie.
  3. Begin met een opdracht om op te warmen en de karakters te leren kennen. Vraag de deelnemers om te vertellen wat en hoe zij ontbeten hebben, op een manier waarop hun kleur denkhoed dat zou doen.
  4. Daarna start je met het centrale vraagstuk. Vraag de deelnemers om hun meegenomen item duidelijk op tafel of in beeld te zetten, zodat iedereen weet vanuit welke denkhoed wordt gesproken. 
  5. Laat de deelnemers nu om de beurt één van hun opgeschreven argumenten toelichten. Wil er iemand inhaken op wat iemand anders zegt? Dan moet degene een hand opsteken en wachten tot jij als facilitator hem of haar het woord geeft.
  6. Ga door totdat iedere deelnemer al zijn of haar opgeschreven argumenten of ideeën heeft gedeeld. Probeer als facilitator geregeld samen te vatten.
  7. Laat iedereen weer uit zijn of haar rol komen! Zet hiervoor een korte energizer in.
  8. Vraag nu aan de deelnemers om een idee te delen voor het centrale vraagstuk, waarbij je hen stimuleert om de verschillende perspectieven vanuit de denkhoeden mee te nemen. Grote kans dat je samen op een vernieuwende kijk uitkomt!
Tips: 
  • Het werkt goed om deelnemers een tegenovergesteld perspectief te geven dan hun persoonlijke voorkeur.
  • Je kunt er ook voor kiezen om de deelnemers zelf een denkhoed te laten kiezen. Dan zullen zij doorgaans wel kiezen voor een denkhoed waar ze affiniteit meehebben. Het voordeel daarvan is dat de deelnemer vaak makkelijker in de rol van deze denkhoed stappen. 
  • Je kunt de denkhoeden ook voor jou alleen inzetten. Ga dan zelf alle karakters af en bedenk zoveel mogelijk ideeën of argumenten vanuit dit perspectief. 

door info 23 apr., 2024
Stel je eens voor: een vergaderruimte boordevol met mensen van alle rangen en standen binnen de organisatie. Elk met hun eigen unieke persoonlijkheid. Als facilitator staan wij vaak voor dit soort groepen, met een waar circus aan persoonlijkheden. Bij studio stapelgoed proberen we tijdens een sessie om al die stukjes samen te brengen tot een geheel. Van sprankelende extraverten tot bedachtzame introverten, van degenen die met open armen elke uitdaging aangaan tot degenen die liever op de achtergrond blijven. Het is voor ons als een kleurrijk mozaïek waarbij elke deelnemer een uniek stukje vormt. Dit maakt iedere bijeenkomst een avontuur op zich.
door studio stapelgoed 12 feb., 2024
Future search is een door Marvin Weisbord en Sandra Janoff ontwikkelde large scale intervention om met een grote groep mensen in enkele dagen tot een toekomstvisie en een bijbehorend actieplan te komen. Daarbij worden creatieve methoden gebruikt om de deelnemers te stimuleren om bekende denkpatronen en dominante aannames los te laten en 'met nieuwe ogen' naar mogelijkheden te zoeken. In de blog leggen we je uit hoe future search nu precies werkt.
door studio stapelgoed 05 feb., 2024
Bij studio stapelgoed zijn we altijd op zoek naar leuke vergaderlocaties. Noord-Holland biedt wat ons betreft een schat aan inspirerende ruimtes. We nemen je daarom in dit blog mee op een reis langs pittoreske steden en schilderachtige kustplaatsen, naar onconventionele vergaderplekken die jouw bijeenkomst onvergetelijk zullen maken.
22 jan., 2024
In de wereld van idee-ontwikkeling heeft de methode van het "roasten" zich bewezen als een krachtige turbo-booster, waarmee je plannen in slechts 2 uur tijd aanzienlijk verder brengt. Deze aanpak, gericht op het leren van kritiek, het ontwikkelen van oplossingen en het vergroten van verbinding en draagvlak. Roasten is eigenlijk grappig kritiek leveren op iemand, vaak met een humoristische twist. Het doel is niet om iemand echt te kwetsen, maar eerder om lichtvoetig plagerig te zijn. Het draait om slimme opmerkingen en een speelse houding, maar het is belangrijk om grenzen te respecteren en niet te ver te gaan. In dit blog leggen we uit hoe je het roasten kunt toepassen tijdens een bijeenkomst.
door info 18 jan., 2024
Het moment van het voorstelrondje, een labyrint van nieuwe namen en gezichten. Hoe vaak heb je niet geprobeerd ze te onthouden, om ze slechts een paar seconden later kwijt te zijn? Het is een uitdaging die velen van ons kennen. Maar vrees niet, bij studio stapelgoed zijn we er ingedoken en hebben een stapel handige trucs ontdekt om voortaan de namen makkelijker te onthouden.
door studio stapelgoed 09 dec., 2023
Het is niet altijd eenvoudig om met een groep deelnemers snel én democratisch een beslissing te nemen, laat staan om iedereen tevreden te laten zijn met de uitkomst. Toch wil je zoveel mogelijk draagvlak voor de uitkomst, want dat helpt bij het vervolg. Wij zetten hiervoor geregeld dot voting in.
door studio stapelgoed 09 dec., 2023
In dit blog delen we weer een stapel creatieve werkvormen om de check-in tijdens jouw bijeenkomsten of vergaderingen te verlevendigen. Want wij geloven dat deze eenvoudige en effectieve activiteiten een positieve impact kunnen hebben op de sfeer tijdens sessies.
door studio stapelgoed 23 nov., 2023
Bij studio stapelgoed geloven we sterk in het bevorderen van een positieve werksfeer en het zorgen voor verbinding en werkplezier. Een van de manieren waarop we dit doen, is door het vieren van speciale gelegenheden, en Sinterklaas is daarbij geen uitzondering! In dit blog delen we enkele sprankelende werkvormen waarmee je de komende dagen jouw collega's kunt verrassen en een onvergetelijke viering van Sinterklaas op de werkvloer kunt organiseren.
door stapelgoed 13 nov., 2023
In de wereld van vergaderingen en bijeenkomsten is er soms behoefte aan iemand die de touwtjes in handen neemt, vooral als je als team of leidinggevende niet in de spagaat van het managen van het proces en inhoudelijk bijdragen terecht wilt komen. In zulke situaties is het waardevol, zo niet noodzakelijk, om een professionele facilitator in te schakelen. Faciliteren is een speciale vaardigheid en kan aanzienlijk bijdragen aan het soepel verlopen van vergaderingen en bijeenkomsten. In dit blog leggen we uit wat de rol van een facilitator nu precies inhoudt en waarom het zo belangrijk is.
door info 08 nov., 2023
Het gebruik van duurzame materialen tijdens vergaderingen en brainstormbijeenkomsten kan ons helpen om de ecologische voetafdruk te verkleinen en bij te dragen aan een meer milieubewuste aanpak. Bij studio stapelgoed hebben we daarom de afgelopen tijd kritisch gekeken naar alle spullen die we gebruiken en naar hoe we onze sessies organiseren. En nu doen we een aantal dingen echt anders. In dit blog delen we onze tips met je. Want door duurzaamheid te integreren in je facilitatorrol, kun je een positieve impact hebben op het milieu en tegelijkertijd ook weer jouw deelnemers inspireren om bewuster om te gaan met materialen tijdens bijeenkomsten en evenementen.
Meer posts
Share by: