Kernwaarden dragen bij aan de missie en visie

Na het benoemen van een missie en visie zijn de kernwaarden de volgende logische stap. Want de missie geeft aan waarom een organisatie bestaat. De visie geeft de ambitie weer en waar de organisatie heen wil; het zegt dus iets over straks. Kernwaarden geven aan welke waarden voor de organisatie belangrijk zijn en die de basis vormen voor de manier van werken en handelen. Het zijn dragers van de organisatiecultuur. Kernwaarden zijn dus geen doel op zich. Ze dragen bij aan het bereiken van de missie en visie. Ze gaan echter pas écht leven als medewerkers ze herkennen en er betrokkenheid bij voelen.

Willen, kunnen en weten

De nieuwe waarden moeten verankerd worden in het denken en doen van je medewerkers. Ontwerp daarvoor een blended programma, waarin je online-instrumenten en offline interventies combineert. Wij proberen in een veranderplan altijd de volgende 3 focuspunten te gebruiken:

1. Willen: enthousiasme en energie vrijmaken bij medewerkers voor de kernwaarden. Ze ervaren betrokkenheid en vertrouwen.
2. Kunnen: heeft iedereen de juiste kennis, ervaring, ruimte en middelen om het gewenste gedrag te laten zien?
3. Weten: wat is het doel, welke route gaan we volgen, wat zijn de spelregels en welke impact heeft de kernwaarden op het individuele werk?

Voorbeeld plan van aanpak

Bij studio stapelgoed gaan we altijd eerst voor een ontwerpproces waar zoveel mogelijk stakeholders bij betrokken worden. Dit is de fase waarin je heel veel informatie verzameld. Om deze vervolgens met behulp van werkvormen te prioriteren. Beperk je tot 3 tot 5 kernwaarden. Less is more. En zet ze ook nog in volgorde van prioriteit. Door korte, snelle slagen te maken, komen we zo snel mogelijk tot een concrete invulling.

Als de kernwaarden eenmaal bepaald zijn dan kun je aan de slag met het daadwerkelijk ‘tot leven brengen’. Wij gebruiken dan o.a. de volgende 4 werkvormen:

1. Vertaal de kernwaarden door naar concreet gedrag, door per team samenwerkingsgedrag af te spreken. Dit doe je door met alle teamleden afspraken te formuleren waarbij je beschrijft hoe een kernwaarde uitziet als je het écht doet. Wij gebruiken daar een variant van de vergaderformule voor. (WILLEN)
2. Een training of inspiratiesessie helpt in bewustwording en energie. Maar vaak dooft het enthousiasme al snel weer uit en is er niet veel veranderd. Wij kiezen daarom graag voor een breed en divers aanbod van activiteiten die heel concreet, tastbaar en leuk zijn zodat medewerkers hun eigen succeservaringen kunnen opdoen met de nieuwe manier van werken. En dat over een langere periode, zodat nieuw gedrag kan inslijten en eigen gemaakt kan worden. Oh … en het is niet vrijblijvend. (KUNNEN)
3. Geef het management de volgende opdracht: ‘Onze organisatie en de bijbehorende (unieke) kenmerken daarvan worden op een onbewoond eiland opnieuw opgezet. Je hebt maar voor een aantal mensen plek in de boot en je mag zelf niet mee. Wie zou je sturen?’ Ieder MT lid kiest een reiziger. Dit zijn de collega’s die volgens het MT de kernwaarden intrinsiek goed begrijpen. Aan deze ‘reizigers’ wordt gevraagd om met elkaar het gesprek aan te gaan en te beschrijven wat voor hen de kernwaarden inhouden. Het resultaat vormt mooie input om te delen met de rest van de organisatie. (WETEN)
4. Last but not least: we zijn fan van korte reflectiemomenten die het liefst tijdens het reguliere werk plaatsvinden. Bijvoorbeeld bouw na een MT-overleg of teamoverleg een moment in om met elkaar te bespreken of en hoe de kernwaarden toegepast zijn op de besproken agendapunten. De stapelster is hier heel handig bij te gebruiken.

Nog een aantal punten om mee te nemen in je plan van aanpak

• Het voorbeeldgedrag van de top is essentieel. Als daar - actief - het juist gedrag getoond wordt, is het makkelijker om je medewerkers te stimuleren dit ook te laten zien. Leidinggevenden zullen het gewenste gedrag echter alleen vertonen als zij zich committeren aan de verandering en gefaciliteerd en ondersteund worden waar nodig. Het managementteam stimuleert, faciliteert en monitort. Ieder MT-lid werkt met het eigen team ook aan de kernwaarde waar de focus op ligt. 
• Zorg dat de kernwaarden een plek krijgen in nieuwe visiestukken en beleidsprogramma’s. Zo kun je de doorvertaling maken naar het HRM beleid. Als medewerkers intern ervaren hoe er invulling gegeven wordt aan een kernwaarde, zullen zij beter en sneller in staat zijn om dit toe te passen in hun contact met de klant of burger. 
• Kernwaarden zijn belangrijk bij de corporate branding. Ze creëren duidelijkheid over waar de organisatie voor wil staan. Denk aan het invoegen in je huisstijl, website, tone-of-voice van teksten, contact met klanten. Ook in de externe communicatie via social media, integreren in de e-mailhandtekening, aankleden entree of restaurant etc. Of denk aan storytelling door een aantal persona's die elk een kernwaarde vertegenwoordigen.
• Als je als organisatie de kernwaarden belangrijk vindt en je wilt dat de medewerkers daarin volgen, is het goed om de werving- en selectieprocedure hier al op afstemmen. Ook tijdens de onboardingsfase kunnen nieuwe medewerkers op speelse wijze alvast met de kernwaarden kennis maken.